kendi kısırlığı içinde boğulmaya aday tartışmanın bir bilinemezli önermesi.
"sanat sanat için mi, toplum için mi"

kimdir bu ikilemin sahibi, ilk kim sormuştur bilmiyoruz, fakat bildiğimiz odur ki böyle bir denklem olanaklı değildir, önermenin sahibi de mankafadır. bir kere "toplum için"in karşıtı "sanat için" olamaz. dediğimiz gibi bu denklemin iki yanındakiler denk değildir. karşılaştırma yapılacaksa "birey için" olup olmadığını sormak mümkündür, ona da aklı başında herkes müspet yanıt verecektir. kuzum her tür üretim birey içindir ve kuşkusuz her üretim aynı zamanda toplum içindir ki ortaya çıkan şey "değer" olarak ifade bulsun.
bakınız şöyle diyelim, bir proletere sorduk:
- ne üretiyorsun işçi kardeş?
- bijon anahtarı, levye, bilumum takım taklavat.
- kimin için?
- .... (hala yanıt vermediyse kaçın, bu durumda kendi için üretmiştir)
diğer örnek:
- ne üretiyorsun sanatçı kardeş?
- bir parça evrensel.
- kimin için?
- bütün insanlık için.
- hade len, okudum az önce şiirleri, hep kaşları gözleri, olm adam ol len, kıza yazıyom de ciğerimi ye. toplum içinmiş, topluma mı asılıyon len?

velhasıl tartışma kısırdır, sonucu yoktur. "sanat toplumsaldır" ama toplumlar sanatın yaradılış alanı ve aynası olsalar bile sanatı birey gerçekleştirir, o onun özgünlüğüyle varolur. böyle olmayan sanatlar da vardır, misal piramitler buna örnektir, ama sanıyorum, yüzbinlerce kölenin ölümünden pek haz almayız, alır mıyız?

yine isterim ki bütün sanatlarım senin için diyen biri çıksın, benim kaşlarım keman, gözlerim armut sayılsın.
tümünü göster