"kuasarların, kuarkların, kar yaprakçıklarının ve ateşböceklerinin bulunduğu ve kara deliklerin, başka evrenlerin, radyo mesajları şu anda yeryüzüne belki de gelmekte olan yerküre-dışı uygarlıkların bulunabileceği bir kozmos'tayız. batıl inançların ve sahte bilimin, insan kişiliğinin ayrılmaz parçası olan bilimin yanında ne denli sönük kaldığı ortadadır."

bu satırları defalarca okudum yeğenime. her seferinde de yattığı yerde biraz sessiz sessiz dinleyip, sonra kendi kelimeleriyle bir şeyler söylemeye başlıyordu. ben hiç birini anlamıyordum. soru mu soruyordu; yoksa benim söylediklerime yeni birşeyler mi eklemeye çalışıyordu? bilemiyorum.

sonra konu, dünyayla göz göze gelmektense gözlerini kaçıranlardan olmaya geldi. ona, dünyadan gözlerini kaçırmayı tahmin edebildiğim en büyük bir günahlardan biri olarak kabul ettiğimi söyledim. bundan korkmamasını; evrenin yapısını, dokusunu ve işleyişini aklı bastığınca öğrenmesini tembihledim. ancak o zaman kendi bencilliğini bir kenara koyup, ön yargılarından kurtulabileceğini anlattım.

carl sagan'ın "kar yaprakçıklarının ve ateşböceklerinin olduğu bu evrenden" bahsetmesinin nedeni, sevgili yeğenim, mesela evrenin kar yapraklarının her birinin eşsiz olmasına müsaade ettiğini, evrenin hayal gücünün sınırsız olduğunu, mesela buna paralel olarak doğadaki her bir canlının ve biz bunların içinde biz insanların her birinin eşsiz olduğunu bizlere hatırlatması içindir. ateşböcekleri ışık saçarlar. işık enerjinin bir çeşididir. ateşböcekleri gibi bütün canlılar içlerinde bir enerji taşırlar. ateşböcekleri bunu gösterebilir ama bazen biz gösteremeyiz. halbuki biz insanoğlunun içinde muazzam bir enerji vardır. bunu ancak bilim ve sanatla gösterebiliriz. bunu ancak yeni dünyalar keşfederek, hastalıklara çare bularak, besteler yaparak, şarkılar söylerek, onlara eşlik ederek, resimler çizerek, özgürlüğü savunarak, hayaller kurarak, fikirler üreterek gösterebiliriz. bilim ve sanat, insan kişiliğinin vazgeçilmez bir parçasıdır.

bir de, sevgili yeğenim, gün gelir de birilerini sevecek olursan sevgini anlattıklarıma uygun şekilde belli etmeni isterdim. kar tanesi ol. eşsiz bişey bul. eşi ol. ateş böceği ol. işık saç. bence bizler böyle yapmalıyız. sevgi en gerçek şeydir. çünkü

"bizim gibi küçük yaratıklar için, evrenin bu inanılmaz büyüklüğü ancak sevgi ile dayanılır hale gelir."